Sizde eğer
bir bebek sahibiyseniz yukarıda yer alan başlığımızdaki nesnenin değişiklik
göstererek aynı cümleyi kurmanız an meselesi. Bebek/çocukların oyuncak yutması
durumunda Avrasya Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Mehmet Ali
Talay, solunum travmalarıyla ilgili önemli bilgiler veriyor.

Yeni şeyler keşfetmeyi kim sevmez ki çocuklar
sevmesin? Yetişkinler olarak bizler dahi yeni bir giyim, aksesuar, otomobil
gibi şeyler gördüğümüzde ilk olarak dokunmak, elimize almak ve incelemek
isteriz. İşte şimdi çocukları kendi yerinize koyun ve tekrar düşünün ‘dünya
üzerinde yer alan tüm nesneleri baştan tanıyacak’ olsanız siz ne yapardınız?

Çocuklar yeni tanıştıkları nesneleri keşfetmek için
onlara dokunmak, dokunmanın yanı sıra ağızlarına götürerek keşfetmek isterler.
Ancak çocuk ve gençlik çağında sık rastlanılan ve ölümle sonuçlanan sağlık
problemlerinin başında solunum travmaları geliyor. Bebeklik döneminde dişlerin
kaşınmasıyla birlikte sert cisimlerin ağıza götürülme isteği, gelecek
dönemlerde cisimleri tanıma amacıyla devam edebilmektedir. Oyuncakları ile
ebeveynleri yanında olmadan dahi oynayabilecek yaşa gelen çocuklar küçük
parçalı oyuncakları ağıza götürmeleri en büyük tehlike sebebi olabilmektedir.

Oyuncak
seçimine dikkat!

Avrasya Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı
Dr. Mehmet Ali Talay, “5 yaşın altındaki çocukların solunum travmalarına bağlı
hayatlarını kaybetmelerinin nedeni ise motor kas sinir sisteminin yeteri kadar
gelişmemiş olmamasıdır. Travmalara neden olan ev kazalarının nedeni de yine
aynı şekilde motor kas sistemi ile doğrudan alakalıdır” açıklamasında
bulunuyor.

Evde travmaya neden olan kazaların daha çok yanlış
oyuncak seçiminden kaynaklandığını belirten Uzmanı Dr. Mehmet Ali Talay; bebek
ve çocukların keşfetme duygusu ile çok meraklı olması ve her şeyi ağızlarına
götürme refleksleri ve yediği yiyecekleri çiğnemeden yutmaları, küçük parçalı
oyuncakların yutulmasına neden olabileceğini belirtiyor. Bu gibi durumlarda
sağlık ekipleri gelene kadar ilk müdahalenin önemi oldukça büyük. Bu nedenle
ebeveynlerin kaza durumlarında bebek ve çocuklarına ilk müdahaleyi nasıl
yapmalarını öğrenebilmeleri için eğitim almalarını tavsiye ediyoruz.

Nefes
alamıyor ama ağlıyorsa…

Küçük oyuncak veya cisimlerin yutulmasıyla evde
yaşanabilecek kazalar, çocuklarda solunum travmaları gelişebilir. Bu noktada
ebeveynlerin yaşanan tıkanmanın kısmi mi, tam mı olduğunu ayırt etmeleri
oldukça önemlidir. Çünkü kaza anında yapılacak müdahale, yaşanacak tıkanmaya
bağlı olarak değişiklik gösterecektir.

Kısmi tıkanma nedir?

Nasıl müdahale edeceğinizi nereden anlayacaksınız?
Eğer çocuk ağzına bir yabancı cisim aldı ve yuttuysa bu durumda nefes almakta
zorlanır ve öksürmeye başlar. Bu esnada çocuk ile iletişim halindeyseniz,
öksürme ses kısıklığı ve ağlama sesini duyuyorsanız bu kısmi tıkanmadır. Bu
durumda çocuğu alıp omzunuzun üstüne koyup gazını çıkarır gibi sadece çocuğun
öksürmesine yardımcı olunması gerekir. Bu işlem boğazındaki yabancı cisim
çıkana kadar devam etmeli.

Tam tıkanma
nedir?

Eğer yabancı cisim yuttuysa, sesi hiç çıkmıyor ve
morarmaya başladıysa büyük ihtimalle tam tıkanma yaşanıyordur. Bu durumda
öncelikle ebeveynlerin sakin kalmayı öğrenmesi gerekiyor. Tam tıkanma söz
konusuysa ve çocuğun yaşı 1’den küçükse yüz üstü elimizin üstüne yatırıp,
elimizin ayası ile 5 kere sırtına vurmamız gerekiyor. 5 kere sırtına vurmamızın
ardından çocuğu tekrar diğer tarafa çevirip ağzında yabancı cisim olup
olmadığını kontrol etmeliyiz. Çıkmadıysa iki parmağımızla çocuğun karnına 5 kere
baskı yapmamız gerekiyor. Bu döngüyü çocuk yabancı cismi çıkarana kadar tekrar
etmemiz gerekiyor. Eğer çocuk bir yaşından büyükse bu durumda heimlich
manevrası yapılmalıdır.

Heimlich
manevrası nasıl yapılır?

Öncelikle çocuğun arkasından sarılarak gövdesi
kavranır. Bir elin baş parmağı midenin üst kısmına, göğüs kemiği altına gelecek
şekilde yumruk yaparak konur. Diğer el ile yumruk yapılan el kavranır. Kuvvetle
arkaya ve yukarı doğru bastırılır. Bu hareket 5-7 kez yabancı cisim çıkıncaya
kadar tekrarlanır. Tıkanıklık açılmadıysa tekrar sırtına vurulur. Eğer çocuk
rahat nefes almaya başlasa bile her ihtimale karşı sağlık ekiplerini aramakta
yarar vardır.