Sizin annelik modeliniz hangisi?

Annelik modelinizin çocuğunuzun davranışlarına ve gelecekte karakter gelişimini nasıl etkileyeceğini biliyor musunuz? Acıbadem International Hastanesi’nden Uzman Psikolog Sena Yücesan, annelik modellerini dörde ayırıyor ve çocuklar üzerindeki etkileri konusunda önemli uyarılarda bulunuyor.

Anne olmak birçok kadının hayatını temelden etkiliyor. Tüm hayat düzeninde gerçekleştireceği değişikliklerin yanı sıra kimi zaman davranış şeklinde de farklılıklar görülebiliyor. Peki, çocuğunuzla nasıl iletişime geçiyorsunuz? Çocuğunuzun sergilediği davranışlara vermiş olduğunuz tepkiler üzerine bugüne kadar hiç düşünmediyseniz, şimdi sizden kendinizle baş başa olacağınız kısa bir süre istiyoruz.

Çocuğunuzla iletişim kurarken anlayabileceği her konuda onun fikrini alıp, görüşlerine değer verdiğinizi hissettiriyor musunuz? Yoksa daha çok “Çünkü ben öyle istiyorum, ben senin annenim”, “Bunu yapmak zorundasın” türünden cümleler mi kullanıyorsunuz? Ya da çocuğunuzu hayal kırıklığına uğratmak istemediğiniz için her istediğine izin veriyor, onun ruh haline göre asla yapmaması gereken bir şeyi bile yapmasına ses çıkarmıyor musunuz? Tüm bunlar bir yana çocuğunuz size ihtiyaç duyduğunda, her seferinde kendinizi çeşitli mazeretlerinizi anlatarak neden o anda onun yanında olamadığınızı açıklarken mi buluyorsunuz? Dahası onun ihtiyaçlarına, okuldaki deneyimlerine, arkadaşlık ilişkilerindeki durumlara ya da nerede ne yaptıklarına karşı ilgisiz misiniz? İşte bu davranış modelleri, sizin hangi tip anne olduğunuzu bilimsel olarak ortaya koyan işaretler. Peki, bilimsel olarak tanımlanan bu 4 annelik modeli, çocuğunuzun hem bugününü hem geleceğini nasıl etkileyebiliyor? Acıbadem International Hastanesi’nden Uzman Psikolog Sena Yücesan, Anneler Günü kapsamında yaptığı açıklamada önemli uyarılarda bulunuyor.
Sıcak fakat sıkı/ Demokratik anneler
“Çünkü ben öyle söyledim”, “Ben öyle istedim” demek yerine, çocuğunuzu dinliyor, görüşünü anlamaya çalışıyor ve fikirlerine değer veriyorsanız,
Çocuğunuzla her türlü konuyu müzakere etmeye çalışıyorsanız, fakat nihai sorumluluk yine sizde oluyorsa,
Çocuğunuzun günü planlıysa; gelişimine uygun aktivitelerde bulunurken, televizyon ya da bilgisayar başında geçireceği süre gibi çeşitli eylemlerini kısıtlamışsanız,
Evin kurallarına neden uyması gerektiğini, koyduğunuz kuralların ne işe yaradığını anlatıp onunla ortak bir yol bulmaya çalışıyorsanız, ancak kurallara uymadığında sonuç ceza değil; uyarıysa,
Çocuğunuz sizinle rahatça iletişime geçebiliyorsa, her konuda düşüncelerini sizinle paylaşabiliyorsa, onu yargılamayacağınızı ya da kınamayacağınızı biliyorsa,
Çocuğunuzdan beklentileriniz genellikle onun yaşına ve gelişimine uygunluk gösteriyorsa,
Bağımsız bir birey olması için teşvik ediyorsanız.

Çocuğa etkileri
Araştırmalara göre, demokratik annelerin çocukları tartışma konularını iyi bir noktaya bağlayabiliyor ve tartışmaları aşmayı öğrenebiliyorlar. Bu tarz bir ebeveynlik, çocuğun sağlıklı bir ortamda büyümesini sağlıyor, anne ve çocuk arasındaki üretken ilişkiyi teşvik ediyor. Demokratik annelerin çocuklarının sosyal yönden daha yetkin, sorumlu ve özerk olma ihtimallerinin daha yüksek olduğu düşünülüyor.
Ben öyle istedim /Otoriter Anneler
Şartlar ne olursa olsun çocuğunuzun her koşulda kurallara soru sormadan uyması gerektiğine inanıyorsanız,
Onun yaşantısına ilişkin seçenekler yerine kendi beklentilerinizi sıralıyorsanız,
Sıkı bir disiplin uyguluyor, kısıtlayıcı ve cezalandırıcı bir üslup kullanıyorsanız,
Kendinizi sık sık “Ben öyle istediğim için”, “Çünkü ben öyle söylüyorum, ben senin annenim” diyerek kurallarınızı açıklarken buluyorsanız,
Çocuğunuza istediklerinizi yaptırmak için ceza vermeyi araç olarak kullanıp, sık sık ceza veriyorsanız,
Çocuğunuz cezalandırılacağı gerekçesiyle düşüncelerini sizinle paylaşamıyorsa,
Çocuğunuza karşı düşük sıcaklık gösteriyor, “Böyle yaparsan seni sevmem”, “Kardeşin daha uslu onu daha çok seviyoruz”, “Beni hasta ettin”, “Seni bırakıp giderim” gibi cümlelerle sevgi kaybına yönelik suçlamalarda bulunuyorsanız,
Genellikle çocuğunuzdan beklentileriniz yüksekse ve bu beklentiler onun gelişimiyle uyum göstermiyorsa.

Çocuğa etkileri
Otoriter tarz muamele gören çocukların okul uyumunun az olduğu gözlemleniyor. Otorite olduğunda sessiz kalıp, olmadığında ise saldırgan olma eğilimine girebiliyorlar. Çocuklar ya isyankar ya da bağımlı olmaya başlıyorlar. İsyankarlaşan çocuk agresif davranışlar sergileyebiliyor. Daha itaatkar olan çocuklar ise ailelerine bağımlı hale gelebiliyorlar. Otoriter annelerin çocukları, düşük benlik saygısı, korkulu veya utangaç olma, sosyal durumlarda zorluk çekme ve muhtemelen anne bakımının dışındayken uygun olmayan davranış sergilemeye meyilli bireyler olabiliyorlar. Otoriter tarzdaki bazı kurallar ve yapılar sağlıklı çocuk yetiştirmek için önemli olsa da, iyi niyetli yapılan bu uygulamalar aşırıya kaçıp çocuğa zarar vermeye başlayabilir. Bu sebeplerden dolayı, sağlanan yapıyı açık iletişimle desteklemek çok önemli!

Anne değil arkadaş/ İzin Verici Anneler
Çocuğunuzun hayal kırıklığına uğrayabileceği gerekçesiyle ‘hayır’ demekten kaçınıyorsanız,
Kuralları genellikle çocuğunuzun ruh haline ve hislerine göre esnetiyorsanız,
Çocuğunuzla çatışmalardan sağlıklı bir iletişimle çıkmak yerine, o üzülmesin diye olası çatışmalardan kaçınıyorsanız,
Anne olmaktan çok, arkadaş olmaya çalışıyorsanız,
Çocuğunuzun bir şeyler yapması, onu motive etmek için abartılı ödüller veriyor ya da vaat ediyorsanız,
Çok sıcak fakat kontrolsüz davranıyorsanız, sevginizi göstermenin yolunun onun bütün istediklerini vermek olduğunu düşünüyorsanız,
“Eğer istiyorsan geç saatlere kadar oturabilirsin”, “Yapmak istemiyorsan hiçbir şeyi yapmak zorunda değilsin” tarzı cümleler kuruyorsanız,

Çocuğa etkileri
Bu annelik modelinin zararlı olduğu düşünülüyor. Bir çocuğun en çok isteyebileceği annelik tarzının bu olduğu düşünülse bile, sonuçları olmadan verilen özgürlük hissi uzun vadede çocuğa zarar verebilir. Çocuklar kendilerini kontrol etmekte güçlük çekebiliyor ve akran ilişkilerini yürütmekte benmerkezci eğilimler gösterebiliyorlar. Bazı çocuklar kendilerini güvende hissedebilmek için, annelerinin gerekli durumlarda onlara sınır koyabileceklerini bilmeye ihtiyaç duymaya başlıyorlar. Çocuğun gelişiminde, anne ve çocuk rollerinin net bir şekilde kestirilmesi gereklidir. Yapılan bilimsel bir araştırmaya göre, izin verici annelerin çocuklarının yüksek dozda alkol alma ihtimalinin diğer çocuklara göre üç kat daha fazla olacağı saptanmıştır! Bu da anne-çocuk ilişkisinde sınır kavramının ve rollerin netliğinin önemini ortaya koymaktadır.

İlgisiz Anneler
Çocuğunuzun duygusal ya da fiziksel ihtiyaçlarıyla ilgilenecek zaman bulamıyor, sadece basit ihtiyaçlarını karşılıyorsanız,
Çocuğunuzun ev hayatı dışında eğitim ya da sosyal hayatı hakkında pek bir bilginiz yoksa,
İş ya da başka sebeplerden dolayı çocuğunuzu sık sık yalnız bırakarak, evin dışında fazla zaman harcıyorsanız, onunla geçirdiğiniz zaman ve paylaşımınız azsa,..
 

HABERİN DEVAMI BEBEK MUHABBETİ MAYIS SAYIMIZDA:

https://readymag.com/bebekmuhabbeti/mayis2017/annelikmodelinizhangisi/

İlginizi çekebilir

GÖRÜŞLERİNİZİ BİZİMLE PAYLAŞABİLİRSİNİZ