Çocuklar bilinç altlarına yerleşen bazı olgular nedeniyle geceleri uyumakta güçlük çekebiliyor, yalnız yatmak yerine ebeveynleriyle uyumak isteyebiliyor. Çocuklar dış dünyayı keşfetmeye başladıkları andan itibaren, (yaklaşık bir yaşından sonra) korkuları da keşfediyor.
Bazı oyuncaklar, objeler, yüksek ses, tanımadıkları insanlar ve film karakterleri çocuklarda kaygıyı ve yalnızlık hissini ortaya çıkarabiliyor. Çocukların bu gibi nedenlerle yalnız uyuyamaması, hem çocukların hem de ailenin psikolojisini olumsuz etkiliyor.
Peki, bazı çocuklar neden yalnız uyuyamıyor? Çocukların odalarında uyumaya ne zaman alıştırılması gerekiyor? Anne babaların bu konuda nelere dikkat etmesi öneriliyor? Emsey Hospital’dan Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzman Uz. Dr. Gülten Karasu konuyla ilgili görüşlerini paylaşıyor.
Bazı çocuklar neden yalnız uyumak istemez? Bu durum anne babanın hatası mıdır?
Bazı çocuklar, geceleri yatağa girmeyi erteleyerek, yalnız yatmayı reddedebilir. Böyle durumlarda uyku saati çocuklar için endişe saati oluverir. Bu durum çocuğun psikolojisini etkilediği gibi, ailenin de konuyla ilgili endişe duymasına neden olur.
Çalışan anne babaların eve geldiklerinde kısıtlı olan zamanlarını çocuklarıyla geç saate kadar oturarak geçirmeleri, çocukların uyku alışkanlıklarının değişmesine ve bozulmasına neden olur. Dolayısıyla çocukların yalnız uyumak istememesinde ve uyku sorunları yaşamasında ailenin tutumlarının da etkisi vardır. Böyle ev ortamlarında çocuklar yatağa girmekte isteksiz olabilir; uyku saatleri içinde aileyle olmak, onlarla yatmak ve zaman geçirmek isteyebilir.
Tüm gün ailesine özlem duyan ve ailesi yanında olunca kendini güvende hisseden çocuk, geceyi ebeveynleriyle geçirmek isteyebilir. Bu durumla birlikte çocuklar yalnızlıktan korktuklarını, odalarına gitmek istemediklerini söyleyerek bahane edebilir. Korkuları gerçek de olabilir, aileyle uyumak için bahane de olabilir.
Okul öncesi, özellikle de 3-4 yaş arası dönemde çocukların kabus görmeleri ve bundan korkmaları normal karşılanır ancak çocukların sürekli anne babayla yatmak istemesi ve buna izin verilmesi çocukların gelişimi açısından doğru bir yaklaşım olmayacaktır.
Çocuklar odalarında uyumaya ne zaman alıştırılmalıdır?
Çocuklar odalarında yalnız uyumaya doğdukları andan itibaren alıştırılmalıdır. Ancak bebeğin ilk birkaç ayında sık sık altının bezlenmesi, beslenmesi gerektiğinden anne babanın odasında uyuması sağlanabilir. Ancak bu konuda dikkat edilmesi gereken, bebeğin anne babayla aynı yatakta değil aynı odada kendi yatağında olmasıdır. Bu durumda dahi bebeğin ileriki aylar ve yaşlar düşünülerek kendine ait bir odası mutlaka olmalıdır. Çocuk böylelikle bir birey olmayı öğrenecek, psikolojik ve zihinsel gelişimini eksiksizce tamamlayabilecektir.
Bebeğin anneye duyduğu ihtiyaçların daha azaldığı 1 yaşından itibaren, bebek kendi odasında yatabilir. Anne bebeğin ihtiyaçlarına hızlı cevap verebilmek için, bu süreçte odaya bebek telsizi koymak gibi önlem alabilir ya da odaların kapıları aralık bırakılabilir.
Çocuklarda yalnız uyuyamamaya karşı ailelerin yapması gerekenler
Çocuğun istemediği halde yatması için kendi odasına gönderilmesi, ona yapılan bir eziyet değil, iyilik olarak görülmelidir. Bunu yaparken çocuğa ılımlı davranılmalı, yalnız yatmayı öğrenmesi gerektiği anlatılmalı, bir korku olduğunda çocuğun yanında olunmalı gerekirse yatağına girilmelidir. Ancak kesinlikle çocuğun anne baba yanında uyumasına izin verilmemelidir.
Çocuk yalnız yatmada ısrar ediyor ve korktuğunu söylüyorsa; çocuk odasına gece lambası konulabilir, odaların kapıları aralık bırakılabilir.
Çocuğun gece odasında zaman geçirmesine alışması amacıyla odada çocukla ebeveynin masal okuması, uykuya kadar sohbet etmesi rahatlatıcı olabilir.